Ocena wpływu zmian klimatu na stan zdrowia społeczeństwa w różnych regionach Polski oraz prognoza do roku 2100
Termin: -
Kierownik: Krzysztof Błażejczyk
Wykonawcy: Jarosław Baranowski, Krzysztof Błażejczyk
Instytucja zamawiająca: Narodowe Centrum Nauki
Numer projektu: 2011/01/B/ST10/06972
(projekt własny)
Badania kliniczne dowodzą, że niektóre czynniki meteorologiczne oddziałują na psychofizyczne reakcje organizmu, a ich wahania w krótkim czasie, mogą wyzwalać subiektywne dolegliwości u ludzi zdrowych oraz powodować nasilenie obiektywnych objawów chorobowych u większości chorych, a w skrajnych przypadkach u osób o zwiększonym ryzyku (osoby starsze, rekonwalescenci, małe dzieci), mogą prowadzić do śmierci.
Na przestrzeni ostatnich 30 lat badania związków pomiędzy czynnikami atmosferycznymi a zdrowiem człowieka były prowadzone przez bioklimatologów, fizjologów, lekarzy i epidemiologów w wielu krajach świata. Badania prowadzone w ramach projektów PHEWE i EuroHEAT wykazały, że w aglomeracjach europejskich znaczny wzrost liczby zgonów następował w skrajnych, w danym mieście, warunkach zimna i gorąca. W odniesieniu do Polski ogólne relacje między pogodą a umieralnością są podobne jak w całej Europie. Brak jest natomiast aktualnego obrazu zróżnicowania regionalnego zgonów, a zwłaszcza zachorowań wywołanych czynnikami pogodowymi. Brak jest także szczegółowego rozpoznania, w jakim stopniu poszczególne elementy klimatu wpływają na zachorowania na niektóre grupy chorób.
Podstawowymi celami proponowanego projektu jest:
- określenie roli czynników klimatycznych w kształtowaniu liczby zgonów i zachorowań na niektóre grupy chorób klimatozależnych w różnych regionach Polski,
- opracowanie kompleksowych wskaźników oddziaływania klimatu i jego zmian na stan zdrowia w różnych regionach Polski,
- opracowanie prognoz stanu zdrowia w różnych regionach Polski do roku 2100 oraz podstaw działań adaptacyjnych w skali regionalnej.
Badania będą dotyczyły dwóch aspektów stanu zdrowia społeczeństwa: zgonów (umieralność ogółem oraz z podziałem na grupy wiekowe) oraz zachorowalności na niektóre grupy chorób, uzależnionych od panujących warunków pogodowych. Końcowym efektem projektu będzie monografia dotycząca regionalnego zróżnicowania stanu zdrowia społeczeństwa w Polsce obserwowanego obecnie, pod wpływem aktualnych warunków klimatycznych, oraz przewidywanego do roku 2100, jako efekt prognozowanych zmian klimatu.
Publikacje
Artykuły, rozdziały, referaty i inne
- Błażejczyk Krzysztof, Błażejczyk Anna: Climate change and heat stress in the 21st century - an example from Poland. [w]: Proceedings of the 15th International Conference on Environmental Ergonomics, 2013, 11-15th February, Queenstown, New Zealand,. Eds. J.D. Cotter, S.J.E. Lucas, T. Mundel. Queenstown: International Society for Environmental Ergonomics, 2013 - s. 31-33.
- Błażejczyk Krzysztof, Błażejczyk Anna: Środowiskowe i klimatyczne uwarunkowania zatruć pokarmowych – stan aktualny i prognoza do roku 2100. [w]: Cywilizacja a środowisko – wyzwania i dylematy. Red. E. Kantowicz, M. Roge-Wiśniewska. Warszawa: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, 2012 - s. 55-65.
Monografie od 2013 roku
- Błażejczyk Krzysztof, Baranowski Jarosław, Błażejczyk Anna: Wpływ klimatu na stan zdrowia w Polsce: stan aktualny oraz prognoza do 2100 roku. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, 2015 - 215 s.
Abstrakty, recenzje, notatki
- Błażejczyk Krzysztof, Baranowski Jarosław, Błażejczyk Anna: Climate related diseases in Poland and their predictions to the year 2100. [w]: 21st International Congress of Biometeorology extended abstracts. Durham: International Society of Biometeorology - Durham University, 2017 - s. 8-12.
Artykuły od 2013 roku
- Błażejczyk Krzysztof, Baranowski Jarosław, Błażejczyk Anna: Climate related diseases. Current regional variability and projections to the year 2100. - Quaestiones Geographicae 2018, 37, 1 - s. 23-36.