Aktualizacja delimitacji obszarów problemowych w Polsce na 2018 rok
Termin: -
Kierownik: Przemysław Śleszyński
Wykonawcy: Jerzy Bański, Marek Degórski, Tomasz Komornicki, Marcin Mazur, Przemysław Śleszyński
Instytucja zamawiająca: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
(projekt inny)
Delimitacja obszarów problemowych (OP) w Polsce dla potrzeb wynikających z polityki rozwoju (w tym Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju[1]) po raz pierwszy została wykonana w 2016 r. w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN (Śleszyński i in. 2017) na zlecenie ówczesnego Ministerstwa Rozwoju i została najpierw wykorzystana w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju[2].
Intencją zespołu autorskiego było, aby wypracowana metodologia była uniwersalna i miała zastosowanie dla różnych celów, związanych z programowaniem rozwoju, zwłaszcza w skali całego kraju i województw. W późniejszym czasie wykonano aktualizację delimitacji według danych dostępnych za 2016 rok[3], a ponadto metodologię i wyniki wykorzystano w kilku innych miejscach, m.in. w projekcie dotyczącym rozwoju i odziaływania miast w 6 województwach[4] oraz w badaniach dotyczących foresightu społeczno-gospodarczego małych i średnich miast[5].
Potrzeba aktualizacji wynika ze zmian, jakie nastąpiły od jej opracowania w 2016 r. Delimitacja ta bazowała na dostępnych danych, które dotyczyły na ogół stanu na rok 2014. Dynamika procesów społeczno-gospodarczych powoduje, że potrzebne jest przeprowadzenie nowej procedury delimitacyjnej, uwzględniającej aktualne i dostępne dane.
[1]Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz.U. 2006, nr 227, poz. 1658.
[2] Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. Mapa obszarów problemowych znajduje się na s. 179.
[3] Zgodnie z badaniem IGiPZ PAN i EUROREG z 2018 r. pod kierunkiem P. Śleszyńskiego i M. Smętkowskiego pt. „Diagnoza obszarów problemowych w Polsce. Uwarunkowania, problemy i potencjały rozwoju społeczno-gospodarczego” (KSRR 2030, Działanie 1.1.2. Wzmacnianie szans rozwojowych obszarów zagrożonych trwała marginalizacją, str. 52).
[4]Analiza relacji funkcjonalno-przestrzennych między ośrodkami miejskimi i ich otoczeniem, 2019, projekt realizowany dla władz samorządowych województw: kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, małopolskiego, pomorskiego (koordynator ze strony samorządowej), warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego przez konsorcjum Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN oraz Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ pod kierunkiem P. Śleszyńskiego.
[5] „Scenariusze rozwoju małych miast” oraz „Scenariusze rozwoju średnich miast”, raporty Polskiego Instytutu Ekonomicznego opracowane pod kierunkiem K. Dębkowskiej, zob. Brzostowski i in. (2019), Dębkowska i in. (2019) oraz http://pie.net.pl/jak-powinny-wygladac-polskie-miasta-w-2035-r/.