Wpływ zmian klimatu oraz budowy zbiorników zaporowych na formowanie się pokrywy lodowej na rzekach karpackich
Termin: -
Kierownik: Łukasz Wiejaczka
Wykonawcy: Maksymilian Fukś
Numer projektu: Preludium Bis 2 2020/39/O/ST10/00652
(projekt inny)
Celem proponowanego projektu jest przeprowadzone badań nad wpływem zmian klimatu orazbudowy zbiorników zaporowych na występowanie zlodzenia na rzekach w postaci pokrywy lodowej wodniesieniu do obszaru polskich Karpat, stanowiących znaczną część dorzecza górnej Wisły.Hipoteza badawcza testowana w ramachplanowanego projektu zakłada, że funkcjonowanie zbiorników zaporowych ma większy wpływ nazaburzenia zlodzenia rzek górskich (formowania się pokrywy lodowej) w ujęciu regionalnym i lokalnym niżzmiany klimatyczne.
W proponowanym projekcie oprócz danych archiwalnych z posterunków wodowskazowychrozlokowanych na rzekach polskich Karpat o różnej wielkości przepływu oraz wyników terenowychobserwacji pokrywy lodowej na wybranych rzekach (przeprowadzonych w ramach projektu) zostaną wykorzystane satelitarne obrazy radarowe. Efektem badań przeprowadzonych w ramach proponowanego projektu będzie publikacja 4artykułów w renomowanych międzynarodowych czasopismach naukowych.
Publikacje te, uzupełnione oartykuł zawierający przegląd światowej literatury dotyczącej badań zlodzenia rzek, będą podstawą doubiegania się o nadanie stopnia naukowego doktora przez osobę realizującą projekt badawczy.
Publikacje
Rozdziały od 2013 roku
- Fukś Maksymilian: Zmienność występowania pokrywy lodowej na rzekach karpackich w świetle wieloletnich serii obserwacyjnych. [w]: Współczesne problemy gospodarowania zasobami wodnymi. IV Krajowy Kongres Hydrologiczny. Red. Beniamin Więzik. Warszawa: Komitet Gospodarki Wodnej PAN, 2022 - s. 33-45 (Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN; 45)
Artykuły od 2013 roku
- Fukś Maksymilian: Assessment of the impact of dam reservoirs on river ice cover – an example from the Carpathians (central Europe). - The Cryosphere 2024, 18, 5 - s. 2509–2529.
- Fukś Maksymilian, Kędra Mariola, Wiejaczka Łukasz: Assessing the impact of climate change and reservoir operation on the thermal and ice regime of mountain rivers using the XGBoost model and wavelet analysis. - Stochastic Environmental Research and Risk Assessment 2024, 38 - s. 4275–4294.
- Fukś Maksymilian: Impact of climate changes and operation of dam reservoirs on temporal and spatial variability of ice cover occurrence on Carpathian rivers. [w]: 9th International Scientific Conference Geobalcanica, 08-09 May, 2023 Skopje, North Macedonia. Proceedings. Skopje: Geobalcanica Society, 2023 - s. 1-13.
- Fukś Maksymilian: Changes in river ice cover in the context of climate change and dam impacts: a review. - Aquatic Sciences 2023, 85, 4 - 23 s.
Abstrakty, recenzje, notatki
- Fukś Maksymilian: Wpływ funkcjonowania zbiorników zaporowych na występowanie pokrywy lodowej na rzekach karpackich. [w]: Ogólnopolska Konferencja Hydrologiczna „Hydrologia i człowiek. Interakcje i wyzwania” Łódź, 6‐7 czerwca 2024. Streszczenia wystąpień. Łódź: Uniwersytet Łódzki, 2024 - s. 14-15.
- Fukś Maksymilian, Wiejaczka Łukasz: Klimatyczne i antropogeniczne przyczyny przemian reżimu termicznego i lodowego rzek karpackich. [w]: I Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Geośrodowisko – Klimat, Przyroda, Człowiek”. Książka abstraktów. Red. Anna Bucała-Hrabia, Małgorzata Kijowska-Strugała, Krystyna Łącka, Eliza Płaczkowska, Łukasz Quirini-Popławski, Katarzyna Wasak-Sęk, Łukasz Wiejaczka. Kraków: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2024 - Poster
Prace popularno-naukowe
- Fukś Maksymilian: River ice decline reflects the impact of climate change and human activities. 2024 - Artykuł popularnonaukowy na stronie The Academic