Ukryte dziedzictwo kulturowe w krajobrazie opuszczonym przez ludność - identyfikacja i interpretacja z zastosowaniem lotniczego skaningu laserowego.
Termin: -
Kierownik: Andrzej Affek
Wykonawcy: Andrzej Affek
Instytucja zamawiająca: Narodowe Centrum Nauki
Numer projektu: 2012/05/N/ST10/03520
(projekt PRELUDIUM)
Główne cele naukowe projektu to:
- identyfikacja elementów dziedzictwa kulturowego ukrytego pod koronami drzew zapisanego w rzeźbie terenu w krajobrazie opuszczonym przez ludność z wykorzystaniem lotniczego skaningu laserowego,
- określenie przyczyn i czasu powstania odnalezionych elementów dziedzictwa kulturowego,
- określenie stanu zachowania i trwałości elementów dziedzictwa kulturowego w zależności od wybranych czynników zewnętrznych,
- określenie historycznej i aktualnej funkcji w krajobrazie/systemie przyrodniczym wybranych elementów dziedzictwa kulturowego zapisanego w rzeźbie terenu.
Podstawowe hipotezy badawcze:
- istnieje więcej elementów dziedzictwa kulturowego zapisanych w rzeźbie w dorzeczu górnego Wiaru, niż wskazywałyby na to analizy map topograficznych, zdjęć lotniczych i dotychczasowe badania archeologiczne czy geograficzne,
- elementy dziedzictwa kulturowego pełniące niegdyś określone funkcje na rzecz człowieka trwają w krajobrazie w oderwaniu od swojej pierwotnej funkcji,
- wybrane elementy dziedzictwa kulturowego oderwane od pierwotnie przypisanej funkcji nabierają nowej funkcji ekologicznej,
- elementy dziedzictwa kulturowego zachowały się w lepszym stanie pod koronami drzew niż na otwartej przestrzeni.
W projekcie zastosowane będą 3 grupy wzajemnie uzupełniających się metod badawczych:
- teledetekcyjne
- lotniczy skaning laserowy [LIDAR],
- zdjęcia lotnicze wykonane symultanicznie ze skaningiem laserowym w paśmie widzialnym RGB,
- terenowe
- weryfikacja danych LIDAR – lokalizacja z użyciem odbiornika GPS elementów dziedzictwa kulturowego
- zebranie dodatkowych informacji dotyczących czasu i przyczyn powstania elementów dziedzictwa kulturowego
- dokumentacja fotograficzna
- analiza źródeł archiwalnych – kwerenda i analiza historycznych materiałów kartograficznych i opisowych
Publikacje
Artykuły od 2013 roku
- Affek Andrzej, Wolski Jacek, Latocha Agnieszka, Zachwatowicz Maria, Wieczorek Małgorzata: The use of LiDAR in reconstructing the pre-World War II landscapes of abandoned mountain villages in southern Poland. - Archaeological Prospection 2022, 29, 1 - s. 157-173.
- Affek Andrzej, Zachwatowicz Maria, Sosnowska Agnieszka, Gerlée Alina, Kiszka Krzysztof: Impacts of modern mechanised skidding on the natural and cultural heritage of the Polish Carpathian Mountains. - Forest Ecology and Management 2017, 405 - s. 391-403.
- Affek Andrzej: Exploring past Carpathian landscape: the application of LiDAR and archival cadastral maps. - Archaeologia Polona 2015, 53 - s. 243-248.
- Affek Andrzej: Skutki krajobrazowe przerwania ciągłości osadnictwa. - Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 2015, 28 - s. 47-64.
Abstrakty, recenzje, notatki
- Affek Andrzej, Zachwatowicz Maria, Sosnowska Agnieszka, Gerlée Alina, Kowalska Anna: Impact of modern forestry on selected elements of the environment (the case of Eastern part of Polish Carpathians). [w]: Forests at risk: Białowieża and beyond. The international conference, Warsaw, 12-13 February 2019. Book of abstracts. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2019 - 1 s.
- Affek Andrzej: Dane wysokościowe jako wsparcie w badaniach dziedzictwa kulturowego Karpat Wschodnich. Warszawa: GUGiK, IGiPZ PAN, 2016 - 2 s.
- Affek Andrzej, Michalski Radosław: Modern mechanized logging as a threat to sustainable use of natural and cultural resources in the Carpathians. [w]: Future of the Carpathians: Smart, Sustainable, Inclusive. Forum Carpaticum 2016, September 28 – 30, 2016 Bucharest, Romania. Conference abstracts. Eds. Michaela Verga, Gabriela Manea. Bucharest: Editura Universitara, 2016 - s. 90-91.
- Affek Andrzej: Cultural heritage recorded in the relief of the landscape abandoned by people – old shapes, new functions. [w]: Crossing Scales, Crossing Borders: Global Approaches to Complex Challenges. 9th IALE World Congress, July 5-10, 2015, Portland, Oregon USA. Portland: IALE, 2015 - 1 s.
Artykuły, rozdziały, referaty i inne
- Affek Andrzej: Lotnicze skanowanie laserowe (ALS) w modelowaniu rzeźby terenu - nowe możliwości i pułapki. - Problemy Ekologii Krajobrazu 2014, 38 - s. 217-236.
Geographia Polonica
- Affek Andrzej: Past Carpathian landscape recorded in the microtopography. - Geographia Polonica 2016, 89, 3 - s. 415-424.
- Affek Andrzej: Hidden cultural heritage in the abandoned landscape - identification and interpretation using airborne LiDAR. - Geographia Polonica 2016, 89, 3 - s. 411-414.
Przegląd Geograficzny
- Affek Andrzej, Gerlée Alina, Sosnowska Agnieszka, Zachwatowicz Maria: Oszacowanie skali wpływu pozyskiwania drewna na wybrane elementy środowiska we wschodniej części polskich Karpat. - Przegląd Geograficzny 2019, 91, 1 - s. 83-106.