 |
|
||||||||||||
Wykształcenie
- 1970-1974 - studia doktoranckie: Instytut Geografii PAN (praca doktorska pt. Struktura przestrzeni społeczno-gospodarczej Warszawy 1931 i 1970 r. w świetle analizy czynnikowej)
- 1961-1966 - studia magisterskie: Uniwersytet Warszawski, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi - kierunek Geografia (praca magisterska pt. Morfologia doliny Wisły na obszarze Świniary - Krzcin - Skrzypaczowice, ze szczególnym uwzględnieniem procesów holoceńskich)
Przebieg kariery zawodowej
- 2008-2011 - Urząd Miasta Krakowa, Biuro Planowania Przestrzennego, Zespół ds. zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
- 1998-2007 - profesor WSHiFM, Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie
- 1997-2003 - profesor WSH, Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku
- 1995-1996 (stypendysta British Council) University of Leeds. School of Geography
- 1976-1977 - London School of Economics and Political Sciences w Wielkiej Brytanii
- od 1974 - Instytut i Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
1974 - doktor nauk o Ziemi (praca doktorska pt. Struktura przestrzeni społeczno-gospodarczej Warszawy 1931 i 1970 r. w świetle analizy czynnikowej)
1988 - doktor habilitowany nauk przyrodniczych w zakresie geografii ekonomicznej (rozprawa habilitacyjna pt. Struktury społeczno-przestrzenne w miastach Polski).
1998 - profesor zwyczajny
- 1967-1970 - Uniwersytet Warszawski, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Instytut Geografii
Zainteresowania naukowe
Moje wczesne zainteresowania zostały ukierunkowane w 1961 r. podjęciem studiów geograficznych na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończyłem w 1966 r. uzyskując tytuł magistra geografii w zakresie geografii fizycznej Polski. W 1970 r. podjąłem studia doktoranckie w Instytucie Geografii PAN, co było wynikiem przeniesienia moich zainteresowań z nauk przyrodniczych do nauk społecznych. W rozprawie doktorskiej (jako jeden z pierwszych w Polsce) zastosowałem analizę czynnikową w badaniach struktury wewnętrznej wielkiego miasta oraz koncepcję ekologii społecznej. Po raz pierwszy w ówczesnych krajach socjalistycznych udowodniono istnienie i pomierzono zróżnicowania społeczne i ekonomiczne w przestrzeni miast. Praca ta została opublikowana po polsku, rosyjsku, angielsku i włosku.
Kontynuacja badań nad ewolucją struktur społeczno-przestrzennych w miastach Polski, wsparta rocznym pobytem w London School of Economics and Political Science w Wielkiej Brytanii, pozwoliła mi na przygotowanie i opublikowanie w 1988 r. rozprawy habilitacyjnej pt. "Struktury społeczno-przestrzenne w miastach Polski". W książce tej podsumowałem moje badania empiryczne oraz badania innych geografów i socjologów nad strukturami społeczno-przestrzennymi w miastach Polski. Wychodząc od rozumienia teorii jako systemu wyjaśnień naukowych oraz przyjętej strategii postępowania badawczego, podsumowałem stan ówczesnej wiedzy na temat zróżnicowań społeczno-przestrzennych miast polskich. Przedstawiłem zarys teorii średniego zasięgu, w której pierwsza część o charakterze empiryczno-indukcyjnym odpowiada na pytanie: "gdzie w przestrzeni miast polski zlokalizowane są poszczególne zjawiska społeczne i ekonomiczne?", a druga część o charakterze hipotetyczno-dedukcyjnym próbuje odpowiedzieć na pytania typu: "dlaczego wystąpiły zróżnicowania społeczno-przestrzenne?".
W latach 90. moje badania naukowe często były wspierane przez zagraniczne ośrodki naukowe: Austriacką Akademię Nauk (Institute fur Stadt-und Regionalforschung) – 1991 r., Uniwersytet Paryski X – Nanterr – 1992 r., Universite Libre de Bruxells - 1993 r. oraz poprzez udział w międzynarodowych badaniach porównawczych pt.: "The Social and Economic Consequences of Privatisation in Central and Eastern Europe” finansowanych przez Unię Europejską.
Badania moje stały się podstawą do sformułowania w następnych latach zarysu teorii miasta socjalistycznego, której wstępny zarys opublikowałem w roku 1992. W następnych latach w dalszym ciągu rozwijałem koncepcje wyjaśniające zróżnicowania społeczno-przestrzenne miast, zwracając szczególną uwagę na okres transformacji systemowej.
Transformacja ustrojowa w Polsce skierowała moje zainteresowania naukowe również na praktyczne zastosowania wiedzy geograficznej, szczególnie na wyjaśnianie i opis zjawisk społecznych, ekonomicznych i politycznych zachodzących w przestrzeni miast.
Narzędziem opisu przestrzeni miasta oraz eksperymentowania z możliwościami technik komputerowych stały się, od roku 1993, prace nad publikowaniem i redagowaniem kolejnych zeszytów Atlasu Warszawy. Nie rezygnując z badań nad miastami rozszerzyłem swoje badania nad strukturą przestrzenną transformacji zachodzących w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. W książce pt. "Contemporary Poland. Space and Society" (Współczesna Polska. Przestrzeń i społeczeństwo) przedstawiłem bardziej rozwiniętą koncepcję miasta socjalistycznego, miasta podlegającego współczesnej transformacji oraz koncepcje przyszłego rozwoju regionalnego Polski w nowych warunkach systemowych. Rozwinięciem tego kierunku badań stała się nowa książka wydana w 2002 r., tym razem w Polsce, pod podobnym tytułem: "Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski. Studium z geografii społeczno-gospodarczej" przez Wydawnictwo Naukowe PWN w Warszawie. Następnie w roku 2003 Wydawnictwo Naukowe PWN wydało moja kolejną książkę pt. "Geografia społeczna miast" (nowsze rozszerzone wydanie 2007), która stała się jednym z podstawowych podręczników na studiach geograficznych.
W Instytucie Geografii i PZ PAN od kilku lat prowadzę badania podstawowe w ramach tematu "Mechanizmy transformacji miast oraz obszarów metropolitalnych w Polsce i w Europie Środkowej". Aktualnie koncentruję się na badaniu zróżnicowań społeczno-przestrzennych w miastach Polski. Szczególną uwagę zwracam na zagadnienia związane z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, na zmiany zachodzące w przestrzeni wielkich osiedli mieszkaniowych. Znacznym wsparciem w.w. badań w latach 2002-2005 był udział w międzynarodowym projekcie badawczym (V Programu Ramowego UE) pt.: "Restructuring Large-scale Housing Estates in European Cities: Good Practices and New Visions for Sustainable Neighbourhoods and Cities". Materialnym rezultatem udziału w tym programie była publikacja trzech współautorskich raportów w formie książek (w języku angielskim), uzyskanie doświadczenia w zakresie międzynarodowych badań ankietowych oraz podstawowych materiałów porównawczych z innych miast europejskich. Pomocnym elementem dalszych prac badawczych było uzyskanie w latach 2006–2009 międzynarodowego grantu badawczego (finansowanego przez "Fundację Volkswagena") na temat: "Socio-Spatial Consequences of Demographic Change for East Central European Cities".
Dobra atmosfera współpracy naukowej i wymiany myśli oraz szeroki profil badawczy Instytutu dotyczący m.in. przestrzennego zagospodarowania kraju zwrócił również moją uwagę na zagadnienia gospodarki przestrzennej, planowania oraz polityki regionalnej i miejskiej. Pozwoliło mi to na zorganizowanie zespołu badawczego, który w latach 2002-2006 przygotował aktualizację, a następnie nowy raport o stanie przestrzennego zagospodarowania kraju (opublikowany w 2006 r. w serii IGiPZ PAN – Monografie nr 6). W latach 2005-2006 wykonaliśmy również "Studium kierunkowe zagospodarowania przestrzennego obszaru wzdłuż granicy polsko-niemieckiej" opublikowane 2006 r. Zainteresowania związane z gospodarką przestrzenną mogłem realizować również poprzez udział w zespole powołanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, którego zadaniem było przygotowanie nowej koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju (tzw. wersja ekspercka została opublikowana w 2010 r.).
Dążenie do bezpośredniego poznania mechanizmów zarządzania przestrzenią wielkich miast w Polsce skłoniła mnie do uczestnictwa w zespole przygotowującym "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa". Praca ta pozwala mi na konfrontację wiedzy teoretycznej z praktycznymi problemami planistycznymi. Stanowi również istotne źródło informacji badawczych i tzw. "obserwacji uczestniczącej" funkcjonowania miasta. Bardziej "badawcze" podejście do problematyki miejskiej zapewnia mi udział (od 2011 r.) w międzynarodowym projekcie badawczym ESPON prowadzonym w IGiPZ PAN: "Best development conditions in European metropolises: Paris, Berlin and Warsaw" (Best Metropolis). Natomiast dalsze badania ubóstwa i wykluczenia społecznego umożliwia mi udział w projekcie badawczym prowadzonym również w IGiPZ PAN, "Trendy rozwojowe Mazowsza - Społeczno-demograficzne uwarunkowania rozwoju Mazowsza". Bazę empiryczną do konkretyzacji koncepcji teoretycznych miasta postsocjalistycznego w Polsce i w Europie Centralnej stał się dla mnie również udział (i kierownictwo części naukowej) projektu "New post-socialist city: Competitive and Attractive" (ReNewTown), realizowanego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
