IGiPZ PAN > Osoby > Publikacje
dr Robert Piotrowski
Zakład Zasobów Środowiska i Geozagrożeń
Pokój -
Telefon +48 566228520
E-mail

Wykształcenie

  • 1999-2004 - studia w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (praca magisterska pt. Motyw niesamowitych instrumentów muzycznych w kulturze ludowej)
  • 2017-2023 studia doktoranckie na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tytuł pracy doktorskiej: 'Diabeł tkwi w szczegółach'. Znaki świata nadprzyrodzonego w życiu codziennym wsi polskiej XIX i początku XX wieku w świetle przekazów folklorystycznych i etnograficznych.

Przebieg kariery zawodowej

2004-2017 - kierownik Działu Etnograficznego w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.

od 2021 - Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Zainteresowania naukowe

  • Geomitologie obszaru młodoglacjalnego.
  • Geomorfologia kulturowa.
  • Geofolklor.

  • Wartościowanie krajobrazu i semantyka miejsc znaczących.

 

Nagrody i wyróżnienia

  • Laureat w konkursie na najlepszą pracę magisterską dotyczącą kultury wsi, napisaną w 2004 roku. Organizator konkursu: „Fundacja na Rzecz Pomocy Studiującym Problematykę Kultury Wsi i Finansowania Badań oraz Publikacji w tym Zakresie” (Toruń 2004).
  • Wyróżnienie w XI edycji ogólnopolskiego konkursu „Polska wieś – dziedzictwo i przyszłość” (2019), organizatorem którego jest „Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa” za pracę, pt. Jednemu się zmiele, drugiemu się skrupi. Młynarze i młyny we wspomnieniach mieszkańców pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego.

Wybrane publikacje

Publikacje:

  • Święty zbrodniarz – odsłona pierwsza, „Okolice. Kwartalnik Etnologiczny”, z. 2-3, 2003, s. 124-140.
  • Ekspresja negatywna, czyli opętanie w kulturze ludowej, „Literatura Ludowa”, nr 2, 2004, s. 21-26.
  • O pożywieniu w bajkach i mitach słowiańskich, „Okolice. Kwartalnik Etnologiczny”, z. 1-2, 2004, 13-31.
  • Myths and Historical Tales: The Truth of the Beginnings and the National and Social Identity, „Okolice. Kwartalnik Etnologiczny”, z. 3-4, 2004, s. 189-195.
  • W przestrzeni anielskich wędrówek – kilka słów o obrazkach z postaciami aniołów. W: Anioł w literaturze i w kulturze, (red.) Jolanta Ługowska i Jacek Skawiński, Wrocław 2004, s. 306-314.
  • Skrzypce, taniec, czarty – o diabolicznym charakterze muzyki, „Etnografia Polska”, t. XLVIII, rok, z. 1-2, s. 149-160.
  • Motyw gościny w opowieściach ludowych, „Literatura Ludowa”, nr 3, 2006, s. 31-37.
  • Mity i podania a tożsamość narodowa i kulturowa, „Społeczeństwo i Polityka”, nr 3, 2006, s. 44-54.
  • Pożywienie w opowieściach ludowych, „Literatura Ludowa”, nr 2, 2007, s. 45-56.
  • Toposy wyobrażeniowe w legendach i podaniach, [w:] Podanie – legenda w tradycji ludowej i literackiej, (red.) Maria Jakitowicz i Violetta Wróblewska, Toruń 2007, s. 65-73.
  • Czart w kominie. Kategorie ciasnoty i zamknięcia w kontekście demonicznych epifanii, „Literatura Ludowa”, nr 2, 2009, s. 47-53.
  • Pieśń o cudzie w Wólce Drążdżewskiej, (współautor Monika Piotrowska), „Literatura Ludowa”, nr 3, 2009, s. 23-27.
  • Przestrzeń pamięci. Muzea na wolnym powietrzu jako miejsca mediacji dwóch światów, „Biuletyn Stowarzyszenia Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce”, nr 11, 2009, s. 65-68.
  • Małomiasteczkowe budownictwo drewniane z rejonu Mazowsza Płockiego na przykładzie Bieżunia i Sierpca, „Acta Scansenologica”, t. 10, (red.) Jerzy Ginalski, Sanok 2010, s. 197-204.
  • Między zachwytem a zmęczeniem. Dzieje wiejskich chałup na Mazowszu Płockim na przestrzeni XIX-XX wieku. W: Rzeczpospolita domów. Chaty, (red.) Krystyna Krawiec-Złotkowska, Słupsk 2010, s. 370-376.
  • Rola Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu w utrwalaniu i upowszechnianiu dziedzictwa kulturowego Mazowsza, (współautor: Monika Piotrowska). W: Dziedzictwo kulturowe Polski i jego znaczenie w turystyce, (red.) J. Wylężałek, D. Orłowski, Warszawa 2011, s. 199-214.
  • Lęk przed niejednoznacznym w polskiej kulturze ludowej. W: Znajome staje się przerażające – pojęcie niesamowitości w języku i kulturze. The Familiar Becomes Frightening – the Notion of the Uncanny in Language and Culture, (red. nauk.) A. Wicher, Łódź 2012, s. 61-69.
  • Pieśń o cudzie w Zdziarze Wielkim, (współautor Monika Piotrowska), „Literatura Ludowa”, nr 3, 2013, s. 35-38.
  • Wpływ budownictwa holenderskiego na formy budynków wznoszonych po 1945 roku w wybranych miejscowościach Mazowsza Płockiego, „Biuletyn Stowarzyszenia Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce”, nr 13, 2013, s. 121-125.
  • Naśladownictwo wybranych elementów architektury szlacheckiej na Mazowszu na przełomie XIX i XX oraz na początku XXI wieku. W: Tradycje we współczesnej kulturze polskiej szlacheckiej, (red.) Marcin Lutomierski, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze oddział w Toruniu, Toruń 2014, s. 95-104.
  • Stodoła z Rębowa, Gm. Wyszogród z II poł. XIX wieku jako przykład budownictwa z wtórnie wykorzystanych elementów szkutniczych, (współautorzy: Piasecki Aleksander, Pogodziński Paweł), „Rocznik Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu”, t. VIII, 2017, s. 85-95.
  • Diabelscy muzykanci i tancerze w materiałach folklorystycznych i etnograficznych, „Literatura Ludowa, r. 61, nr 3, 2017, s. 3-12.
  • Diabeł spętany: motyw zniewolonego czarta w polskich przekazach folklorystycznych i etnograficznych, „Literatura Ludowa”, r. 61, nr 4-5, 2017, s. 13-20.
  • Poetyka dysonansu” jako jedna z kategorii definiujących wyobrażenia o zaświatach w polskiej kulturze ludowej, „Literatura Ludowa”, r. 61, nr 6, 2017, s. 27-38.
  • Lęk przed dysharmonią w polskiej kulturze ludowej w XIX i na początku XX wieku na przykładzie wierzeń o podmienionych dzieciach, „Literatura Ludowa”, r. 62, nr 1, 2018, s. 39-48.
  • Diabeł i chłop. Relacje pomiędzy postaciami narracji folklorystycznych jako przykład gry pozorów i iluzji. W: Gry w kulturze i życiu codziennym. Metafory, strategie, komunikacja. Pod red. Katarzyny Łęńskiej-Bąk, Wojciecha Kędzierzawskiego, Urszuli Sawickiej. „Stromata Anthropologica” t. 14. Uniwersytet Opolski. Opole 2019, s. 245-254.
  • XIX i XX-wieczna architektura gliniana w powiecie sierpeckim. W: Glina w obiektach zabytkowych – ochrona i konserwacja. Red. Jacek Rulewicz. Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków. Warszawa 2019, s. 37-44.
  • Motyw ofiary w bajkach z wątkiem T 651 „Diabeł parobkiem”. „Literatura Ludowa” 2019, r. 63, nr 3, s. 33-46.
  • Wyobrażenia o zaświatach demonicznych na przykładzie bajek o oszukanym diable. „Przegląd Rusycystyczny” 2019, nr 1 (165), s. 32-41.
  • Osłabiona granica – ekspresje świata demonicznego w przestrzeni domu na podstawie przekazów folklorystycznych i etnograficznych z XIX i XX wieku. „Politeja” 2019, nr 1(58).
  • Między koniecznością a pragmatyzmem. Znaczenie kamienia i rudy darniowej w architekturze pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego. „Wiadomości Konserwatorskie” 2020, nr 163.
  • Pamiętniki chłopskie jako przedmiot badań kulturoznawcy-folklorysty, (współautor Violetta Wróblewska). W: Historie ukryte w pamiętnikach, literatura wspomnieniowa jako przedmiot i źródło badań naukowych. Red. I. Zaleska, A. Górska, E. Piszczek, Toruń 2020, s. 75-84.

Hasła słownikowe:

  • Chleb. W: Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1, red. V. Wróblewska, Toruń 2018.
  • Garnek. W: Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1, red. V. Wróblewska, Toruń 2018.
  • Gościna. W: Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1, red. V. Wróblewska, Toruń 2018.
  • Nóż. W: Słownik polskiej bajki ludowej, t. 2, red. V. Wróblewska, Toruń 2018.
  • Pierścień, [w:] Słownik polskiej bajki ludowej, t. 2, red. V. Wróblewska, Toruń 2018.

 

Hasła w wersji elektronicznej Słownika polskiej bajki ludowej:

Monografia „Jednemu się zmiele, drugiemu się skrupi”. Młynarze i młyny w pamięci mieszkańców pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego ukaże się drukiem w I połowie 2021 roku – Wydawnictwo Naukowe UMK.

Publikacje

Monografie, raporty | Artykuły, rozdziały, referaty i inne | Prace pod redakcją naukową | Abstrakty, recenzje, notatki

Monografie, raporty

  • Piotrowski R., 2021, "Jednemu się zmiele, drugiemu się skrupi". Młynarze i młyny w pamięci zbiorowej mieszkańców pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego, Paralele: folklor - literatura - kultura, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, 184 s.

Artykuły, rozdziały, referaty i inne

Prace pod redakcją naukową

  • Piotrowski R., Brykała D., Juśkiewicz W. (red.), 2024, Geomitologie w ujęciu interdyscyplinarnym. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Seminarium Naukowego wraz z katalogiem grafik Jakuba Jaszewskiego towarzyszących projektowi stworzenia mapy „Pomeraniae Polonicae et Germanicae Phaenomena Supernaturalia Nova et Ampla Descriptio Geographica”, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa, 55 s.

Abstrakty, recenzje, notatki

  • Brykała D., Czubla P., Dąbski M., Gierszewski P., Piotrowski R., Mosakowski Z., Bartz W., Juschus O., Witek W., Piotrowska J., Tylmann K., Prarat M., Pogodziński P., 2024, From erratic boulders to sacramental emblems - the geocultural significance of millstones embedded in the walls of Gothic churches in the Southern Baltic Lowlands, EGU General Assembly 2024, European Geosciences Union, Vienna, , s. EGU24-9863.
  • Brykała D., Piotrowski R., 2024, Obiekty dziedzictwa geokulturowego na obszarach nizinnych atrakcyjnym produktem geoturystycznym, [w:] Red. Anna Bucała-Hrabia, Małgorzata Kijowska-Strugała, Krystyna Łącka, Eliza Płaczkowska, Łukasz Quirini-Popławski, Katarzyna Wasak-Sęk, Łukasz Wiejaczka, I Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Geośrodowisko – Klimat, Przyroda, Człowiek” Książka abstraktów, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Kraków, , s. 16-17.
  • Piotrowski R., 2024, Millers and mills in the collective memory of the inhabitants of the Mazovia-Dobrzyń borderland, TIMS E-NEWS, 36, s. 35-36.
  • Piotrowski R., 2024, Obiekt geologiczny i fenomen kulturowy. Transgresyjny status głazów narzutowych, [w:] Red. Ewa Rutkowska-Wilbik, Robert Piotrowski, Dariusz Krześniak, Materiały konferencyjne Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej "Kamień w architekturze wernakularnej i ekspozycjach muzealnych. Pomiędzy geomorfologią kulturową a problemami konserwatorskimi", Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN, Toruń, 1 s.
  • Piotrowski R., Brykała D., 2024, Geomitologie – stan badań na świecie i perspektywy badawcze w Polsce, [w:] Red. Robert Piotrowski, Dariusz Brykała, Włodzimierz Juśkiewicz, Geomitologie w ujęciu interdyscyplinarnym. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Seminarium Naukowego wraz z katalogiem grafik Jakuba Jaszewskiego towarzyszących projektowi stworzenia mapy „Pomeraniae Polonicae et Germanicae Phaenomena Supernaturalia Nova et Ampla Descriptio Geographica”, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa, , s. 9.
  • Piotrowski R., Brykała D., Czubla P., Tylmann K., 2024, The heritage of frost giants. From the Geomythologies to the Cultural Geomorphologyof Erratic Boulders in the Young Glacial Area of Poland, EGU General Assembly 2024, European Geosciences Union, Vienna, , s. EGU24-5421.
  • Piotrowska J., Brykała D., Piotrowski R., 2023, The millstone in the visual arts - an attribute of the saints and a tool in the typological story, [w:] Red. Dariusz Brykała, Piotr Lamparski, 3rd Annual millPOLstone Workshop ‘Millstones in churches of Eastern Germany’, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa, , s. 24-25.
  • Piotrowski R., 2023, Folk narrations about water bodies in the Southern Baltic Lowland: From geomythological interpretations to examples of symbolic eco-symbiosis, Folklore, Geography and Environment: Ways of Knowing Water, Landscape and Climate in the Anthropocene, 2023, Folklore Society, Hull, 1 s.
  • Piotrowski R., 2023, Geomity krajobrazu młodoglacjalnego. Aksjologiczno-ontologiczne rozpoznanie krajobrazu jako czynnik determinujący postrzeganie świata w kulturach tradycyjnych, Interdyscyplinarność w badaniach krajobrazu. Streszczenia wystąpień Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej PAEK, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, , s. 7.
  • Brykała D., Piotrowski R., Pogodziński P., 2022, Fragmenty drewnianych jednostek wiślanych w architekturze Mazowsza Płockiego, Rzeka, która dzieli; Rzeka, która łączy; Rzeka, która żywi. Dorzecze środkowej Wisły w badaniach naukowych, Instytut Historii im. T. Manteuffla PAN, Muzeum Historyczne w Legionowie, Warszawa-Legionowo, , s. 13.